Είναι γνωστή η δυσκολία που αντιμετωπίζουν στην όραση επισκέπτες χιονοδρομικών κέντρων και αθλητές χειμερινών αθλημάτων λόγω των ανακλάσεων του ηλίου...
στο χιόνι αλλά και εξαιτίας του μειωμένου contrast σε ένα τέτοιο απαιτητικό για τα μάτια μας περιβάλλον. Ωστόσο με τη σωστή καθοδήγηση από τον οπτικό μας και την επιλογή κατάλληλων γυαλιών μπορούμε όχι μόνο να βελτιώσουμε τις αθλητικές μας επιδόσεις αλλά και να χαρούμε με άνεση και ασφάλεια τις διακοπές μας στο χιόνι.
Κάθε ανάγκη μας για ποιοτική όραση μπορεί και πρέπει να καλυφθεί με την κατάλληλη επιλογή σκελετού και κυρίως οφθαλμικών φακών. Περιβάλλοντα όπως ένα χιονισμένο τοπίο ή μια χιονοδρομική πίστα χρειάζονται εξειδικευμένα γυαλιά ηλίου κυρίως λόγω των αυξημένων επιπέδων της υπεριώδους (UV) ακτινοβολίας. Τα επίπεδα της UV έχουν μετρηθεί έως και δύο φορές υψηλότερα σε χιονοδρομικές πίστες σε σχέση με κάποια αστική περιοχή. Οι λόγοι γι’ αυτό είναι κυρίως δύο:
- Το υψόμετρο. Όσο πιο ψηλά από το επίπεδο της θάλασσας βρισκόμαστε τόσο πιο εκτεθειμένοι στην υπεριώδη ακτινοβολία είμαστε, καθώς σε μεγάλα ύψη η ατμόσφαιρα είναι πιο αραιή με αποτέλεσμα να μειώνονται σωματίδια που απορροφούν μέρος της UV. Επιπλέον, σε μεγάλα ύψη μειώνονται τα σύννεφα που απορροφούν ή σκεδάζουν μέρος της UV.
- Η επιφάνεια. Όσο πιο λεία η επιφάνεια, τόσο μικρότερο το ποσοστό ανάκλασης της UV ακτινοβολίας. Τραχειές επιφάνειες όπως χώμα και γρασίδι ανακλούν ελάχιστα την UV, ενώ λείες επιφάνειες όπως το χιόνι ανακλούν έως και 85% των ηλιακών ακτίνων.
Όπως γίνεται κατανοητό από τα παραπάνω, είναι εξαιρετικά σημαντική η χρήση γυαλιών με κατάλληλα φίλτρα ανάκλασης και απορρόφησης της UV. Σε διαφορετική περίπτωση αυξάνονται οι πιθανότητες εγκαύματος του κερατοειδούς (φωτοκερατίτιδα). Η πιο διαδεδομένη βλάβη του αμφιβληστροειδούς, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας έχει επίσης συνδεθεί άμεσα με την μακροχρόνια έκθεση των οφθαλμών στην ηλιακή και πιο συγκεκριμένη την UV ακτινοβολία.
Τέλος, η χρήση γυαλιών μπορεί να προστατεύσει τα μάτια μας και από ενδεχόμενο τραυματισμό τους λόγω πρόσκρουσης ή επαφής τους με αντικείμενα εξοπλισμού για σκι όπως μπαστούνια (poles) σκι.
Οι ανάγκες για βέλτιστη όραση ενός αθλητή σκι είναι αυξημένες, κυρίως λόγω της άμεσης αντίδρασης κατάστασης κινδύνου και λήψης σωστών αποφάσεων. Οι εικόνες του περιβάλλοντος του αθλητή δεν είναι πλέον στατικές αλλά «δυναμικές», αλλάζουν συνεχώς, για αυτό και κάθε αντίδραση θα πρέπει να είναι σωστή και γρήγορη και αυτό απαιτεί υψηλή οξύτητα, ευαισθησία αντίθεσης αντίληψη βάθους (στερεοσκοπική όραση). Οι τρεις παραπάνω παράγοντες απόδοσης της όρασης είναι δυνατόν να βελτιστοποιηθούν με τον συνδυασμό της σωστής διάθλασης και της χρήσης των κατάλληλων φίλτρων.
Ποιές επιλογές έχουμε για να βελτιώσουμε τις αθλητικές μας επιδόσεις ή απλά να ευχαριστηθούμε με ασφάλεια τις χειμερινές μας διακοπές στο χιόνι;
Γυαλιά Οράσεως
Σε κάθε εξειδικευμένο κατάστημα οπτικών μπορούμε να βρούμε κατάλληλα γυαλιά οράσεως για τις αθλητικές μας δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένου και των χειμερινών αθλημάτων. Συνήθως, τοποθετούνται σε ειδικές μάσκες, οφθαλμικοί φακοί με την διάθλαση μας και τα κατάλληλα, για την UV ακτινοβολία, φίλτρα κι επιστρώσεις. Τα προτεινόμενα φίλτρα διαφέρουν ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού. Όταν η πηγή του φωτός βρίσκεται μπροστά από το αντικείμενο, το contrast είναι φτωχό και για το λόγο αυτό τοποθετούνται φίλτρα στο φάσμα του κίτρινου ή του κόκκινου. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται το contrast και διαφαίνονται οι λεπτομέρειες του αντικειμένου. Σε συνθήκες έντονου φωτισμού συνήθως επιλέγουμε φίλτρα στις αποχρώσεις του γκρι τα προσδίδουν μια πιο φυσική αναπαράσταση του περιβάλλοντος, γιατί απορροφούν όλα τα μήκη κύματος, ενώ η χρήση «καθρέφτη» βοηθά στην ανάκλαση σημαντικής ποσότητας φωτός.
Φακοί Επαφής
Το πιο σύνηθες πρόβλημα που αντιμετωπίζουν αθλητές του σκι που χρησιμοποιούν φακούς επαφής αποτελεί η ταχύτερη αφυδάτωση των οφθαλμών τους. Προκειμένου να βελτιστοποιήσουμε την οξυγόνωση των οφθαλμών χρειαζόμαστε φακούς επαφής υδρογέλης με τουλάχιστον 70% νερό. Ωστόσο λόγω της ταχύτερης αφυδάτωσης σε μεγάλα υψόμετρα οι συγκεκριμένοι φακοί δεν έχουν τις αναμενόμενες επιδόσεις και πολύ συχνά αθλητές του σκι αντιμετωπίζουν προβλήματα ξηρότητας. Αντίθετα, οι νεότερης γενιάς φακοί σιλικόνης-υδρογέλης ανταποκρίνονται άριστα σε τόσο απαιτητικές συνθήκες, ακόμα και σε άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ξηρότητας των οφθαλμών τους.
Όσον αφορά το είδος των φακών επαφής, οι περισσότεροι αθλητές προτιμούν ημερήσιας αντικατάστασης καθώς έτσι απολαμβάνουν όλα τα προνόμια που τους προσφέρει η χρήση ενός νέου φακού καθημερινά στα μάτια τους, όπως άνεση και βέλτιστη όραση.
Συνδυασμοί
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιλέγουν αθλητικά γυαλιά σκι χωρίς διόρθωση στους φακούς σε συνδυασμό με τη χρήση φακών επαφής. Φυσικά και σε αυτή την περίπτωση, οι οφθαλμικοί φακοί των γυαλιών πρέπει να έχουν φίλτρα που πληρούν τις προϋποθέσεις ασφαλούς χρήσης. Χρήσιμο θα ήταν στην περίπτωση αυτή, να υπάρχει ένα ζευγάρι ένθετων οφθαλμικών φακών σε περίπτωση αστοχίας των φακών επαφής ή απώλειάς τους.
Κατανοώντας τις ανάγκες καθενός ξεχωριστά και προτείνοντας τις κατάλληλες λύσεις είναι δυνατόν να προσφέρουμε βελτιωμένη όραση σε συνδυασμό πάντα με την ασφάλεια και την υγεία των οφθαλμών μας ακόμα και στις χειμερινές μας αποδράσεις.
*Η Τζούλια Λαρετζάκη, MSc, PhD αποτελεί συνεργάτη του Optical House σε Ηράκλειο και Ρόδο, ενώ ο Σωτήρης Πλαΐνης, MSc, PhD, FBCLA αποτελεί επιστημονικό συνεργάτη στο Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης (IVO) του Πανεπιστήμιο Κρήτης και συνιδιοκτήτη του Optical House.
Πηγή: health.in.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου